Nga simulimi i universit në kompjuter,del një energji shtesë jashtë ligjeve

Për herë të parë, studiuesit nga Universitetet e Bonit dhe Strasburgut kanë simuluar formimin e galaktikave në një univers pa konsideruar materien e errët.

Për të përsëritur këtë proces krijimi në kompjuter, ata në vend të kësaj kanë modifikuar ligjet e gravitetit të Njutonit.

Galaktikat që u krijuan në llogaritjet e kompjuterit janë të ngjashme me ato që ne në fakt shohim sot. Sipas shkencëtarëve, supozimet e tyre mund të zgjidhin shumë mistere të kozmologjisë moderne.

Rezultatet janë botuar në Revistën Astrophysical.

Kozmologet supozojnë se materia nuk u shpërnda plotësisht në mënyrë të barabartë pasi ndodhi Big Bang. Vendet më të dendura tërhiqnin gjithnjë e më shumë materie nga rrethina e tyre për shkak të forcave të tyre më të forta gravitacionale. Gjatë disa miliarda viteve, këto akumulime të gazit formuan përfundimisht galaktikat që shohim sot.

Një përbërës i rëndësishëm i kësaj teorie është e ashtuquajtura materie e errët. Nga njëra anë, thuhet se është përgjegjëse për shpërndarjen fillestare të pabarabartë që çoi në aglomerimin e reve të gazit.

Ajo gjithashtu shpjegon disa vëzhgime marramendëse. Për shembull, yjet në galaktikat rrotulluese shpesh lëvizin aq shpejt sa ato në të vërtetë duhet të dilnin nga orbita. Duket se ekziston një burim energjie shtesë e gravitetit në galaktikat që e parandalon këtë dalje nga orbita - që nuk mund të shihet me teleskopë: materie e errët.

Sidoqoftë, ende nuk ka asnjë provë të drejtpërdrejtë të ekzistencës së saj. "Ndoshta vetë forcat gravitacionale thjesht sillen ndryshe nga sa mendohej më parë," shpjegon Prof. Dr. Pavel Kroupa nga Instituti Helmholtz për Rrezatim dhe Fizikë Bërthamore në Universitetin e Bonit dhe Institutin Astronomik të Universitetit Charles në Pragë.

Kjo teori mban shkurtimin MOND (MOdified Newtonian Dynamics); ajo u zbulua nga fizikani izraelit Prof. Dr. Mordehai Milgrom.

Sipas teorisë, tërheqja midis dy masave i bindet ligjeve të Njutonit vetëm deri në një pikë të caktuar. Nën nxitime shumë të ulëta, siç ndodh në galaktika forca, bëhet dukshëm më e fortë. Kjo është arsyeja pse galaktikat nuk shkatërrohen si rezultat i shpejtësisë së tyre rrotulluese.

Rezultatet afër realitetit

"Në bashkëpunim me Dr Benoit Famaey në Strasburg, tani kemi simuluar për herë të parë nëse galaktikat do të formoheshin në një univers MOND dhe nëse po, cilat do të jenë," thotë studenti i doktoraturës së Kroupa, Nils Wittenburg. Për ta bërë këtë ai përdori një program kompjuterik për llogaritjet komplekse të gravitetit, i cili u zhvillua në grupin e Kroupa.

Sepse me teorinë MOND, tërheqja e një trupi varet jo vetëm nga masa e vet, por edhe nga fakti nëse objektet e tjera janë në afërsi të tij.

Shkencëtarët më pas e përdorën këtë softuer për të simuluar formimin e yjeve dhe galaktikave, duke filluar nga një re e gazit disa qindra mijëra vjet pas Big Bang. "Në shumë aspekte, rezultatet tona janë jashtëzakonisht të afërta me ato që ne në fakt vëzhgojmë me teleskopë," shpjegon Kroupa.

Burimi:

Materialet e siguruara nga Universiteti i Bonit.

Shënim: Përmbajtja mund është redaktuart për stilin dhe gjatësinë.