top of page

Prishet ekuilibri në Alpet Zvicerane për shkak të ngrohjes globale

Incidentet e rrëzimit të shkëmbinjve kanë filluar të rriten si rezultat i rritjes së temperaturës dhe shkrirjes së akullnajave në Alpet Zvicerane.

Alpet Zvicerane që ndodhen në jug, në jug-lindje të Zvicrës,shtrihen në një terren malor ku janë vendosur shumë fshatra dhe qytete.

Gjatë viteve të kaluara, shembja e shkëmbinjve në ato rajone është rritur duke shkaktuar viktima dhe dëme në infrastrukturë.

Sipas shkencëtarëve, fenomeni shoqërohet me ngrohjen globale.


Gjatë një periudhe 20-vjeçare, në ato male është regjistruar një rritje e temperaturës 0,5 ° C. Ngrohja u zbulua në thellë sa 100 metra nën tokë.

Ngrohja është e lidhur me rënien e shkëmbinjve, pasi proceset gjeologjike përfshirë motin dhe erozionin janë rritur. Për më tepër, shkrirja e akullit shkakton destabilizim të rëndë në shpatet malore.


Akullnajat mund të ofrojnë mbështetje dhe mbrojtje nga reshjet e shiut por pasi ato të jenë zhdukur, uji futet në formacionet shkëmbore përmes çarjeve të tyre të cilat gërryhen ndërsa presionet e ujit të poreve rriten.


Pavarësisht nga ndonjë masë e përdorur për masa lehtësuese për ndryshimin e klimës, gjysma e akullnajave Alpine do të zhduken deri në vitin 2050.

"Nëse i arrijmë qëllimet tona për të shpëtuar klimën, shpresa do të ishte që akullnajat do të rikthehen. Por edhe nëse i shpëtojmë ato, do të duhet një kohë e caktuar që klima të rikuperohet, dhe akullnajat do të rikthehen më pas, "deklaroi Andreas Bauder, një ekspert akullnajash në Institutin Federal të Teknologjisë Zvicerane (ETH) Cyrih.


Një shembje shkëmbi potencialisht e madhe u vërejt kohët e fundit në Liqenin chschinen, një rajon që tërheq shumë njerëz gjatë verës.

Një masë e madhe shkëmbi po varet nga një masiv shkëmbi malor afër liqenit dhe po lëviz me një shpejtësi spektakolare prej 2 centimetra në ditë. Sipas ekspertëve, zona e rrezikshme përbëhet nga rreth 15 milion m3 shkëmb. Lëvizja regjistrohet vazhdimisht nga instrumente të specializuara dhe ekspertët janë në gatishmëri për të zbuluar një kolaps të ardhshëm.

Fernando Giovanoli, nënkryetari i bashkisë së Bregaglia, një zonë e vendosur në Rajonin e Malojës në kantonin e Grisons, ku incidentet e rrëzimit të shkëmbinjve janë shumë të zakonshme, deklaroi: “Malet janë gjithmonë të rrezikshme - ne thjesht e nënvlerësojmë sepse ato duken kaq paqësore. Por nuk je kurrë i sigurt në male. Jo 100%.

"Ekspertët paralajmërojnë se lloji tjetër i rrëshqitjeve të tokës, përfshirë rrëshqitjet e shtresës vegjetale dhe sipërfaqësore po shtohen gjithashtu si rezultat i rritjes së temperaturës.


Burimet: TheGuardian, InsideClimateNews

Comments


bottom of page