A do ti pranojë Rama emigrantët e padëshiruar? A ka bërë autogol me marrëveshjen me Melonin?

Nga miremengjes.net

Anxhela Qyshka

Në një ditë të nxehtë qershori, në zyrat e qeverive ballkanike po qarkullon një ofertë që nuk ka emër publik, por që të gjithë e njohin: “A do t’i pranoni njerëzit tanë të padëshiruar?”

Në Washington, Donald Trump dhe ekipi i tij kanë rikthyer me intensitet planet për dëbime masive. Pas një vendimi historik të Gjykatës së Lartë më 23 maj 2025, administrata e tij mori “dritën jeshile” për të revokuar mbrojtjen ligjore për qindra mijëra emigrantë nga Amerika Latine dhe Karaibet. Ata nuk kanë më dokumente. Nuk kanë më të drejtë qëndrimi. Dhe më e rëndësishmja: nuk kanë më vend ku të shkojnë.

Por në Ballkan, një rajon i njohur për krizën e vet të emigracionit, ky realitet po troket në derë në mënyrën më brutale.

Në fillim ishin thjesht lajme. Më pas, një raport i Bloomberg më 5 qershor zbuloi se Trump ka kontaktuar qeveritë e Serbisë, Kosovës, Shqipërisë dhe Moldavisë për të pranuar këta emigrantë – në këmbim të përfitimeve ekonomike apo diplomatike.

Në Serbi, heshtja e Vuçiqit flet shumë. Media vendase spekulon se lidhjet e vjetra me Trump-in – përfshirë projektin e famshëm të “Trump Tower Belgrade” – mund ta bëjnë Beogradin më të hapur ndaj ofertës.

Në Kosovë, reagimi është zhgënjyes për shumë qytetarë: asnjë koment zyrtar. Në Shqipëri dhe Mal të Zi, burime nga diplomacia flasin për “fazë konsultimesh” me aleatët perëndimorë – një mënyrë për të mos thënë “po” e as “jo”.

Dhe ndërkohë, njerëzit? Të bllokuar midis kontinenteve

Elena, një 32-vjeçare nga Venezuela, aktualisht ndodhet në një qendër strehimi në Arizona. Ajo nuk e di ku do të jetë pas një muaji. Por avokati i saj thotë se ajo është pjesë e një liste “për transferim në një vend të tretë, të sigurt”. Ajo nuk e di asgjë për Kosovën. As për Serbinë. Madje, nuk e di as që është Ballkani.

Po përse do t’i dërgojnë pikërisht këtu?

Ekspertët e politikës ndërkombëtare thonë: sepse është më e lehtë të bindësh qeveri të vogla, që varen nga ndihma ndërkombëtare. Sepse Ballkani ka treguar më parë se pranon marrëveshje të dyshimta – si ajo mes Italisë dhe Shqipërisë për emigrantët afrikano-veriorë. Sepse heshtja këtu blen kohë atje.

Një e ardhme me shumë dyer të mbyllura

Ajo që ndodh tani nuk është thjesht një skemë politike. Është një tregti me njerëz. Dhe pyetja që po i vihet Ballkanit është më e thellë:A jemi ne një rajon që shet integritetin për një marrëveshje të mirë?

Këta emigrantë janë gra, burra, fëmijë – shumica pa rekorde kriminale, por me fat të thyer. Të përdorësh një rajon si depot për një sistem politik të lodhur nga sfidat e veta është më shumë se strategji – është një formë e re kolonializmi administrativ.

BE Dhe Europa? Shikon, por nuk flet

BE e ka bërë këtë më parë – nga kampet në Libi e deri tek marrëveshjet e strehimit jashtë kufijve. Por për rastin e Ballkanit, nuk ka ende reagim të fortë. Greqia ka forcuar kufijtë, por pa pranuar transferime. Italia ka kontrata me Shqipërinë – dhe tani duket sikur modeli po kopjohet nga vetë SHBA.

Një precedent i njohur: marrëveshja Rama–Meloni

Në këtë panoramë të zymtë, nuk është hera e parë që Ballkani pranon rolin e “portës së pasme” për sfidat e vendeve të fuqishme. Në nëntor 2023, Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama firmosi një marrëveshje të shumëdiskutuar me Kryeministren italiane Giorgia Meloni, për të pranuar qendra emigracioni në territorin shqiptar, që do të menaxhohen nga autoritetet italiane. Megjithëse u prezantua si “shenjë solidariteti me Italinë”, marrëveshja u pa nga shumë analistë si model i eksportimit të krizave dhe minim i të drejtave të refugjatëve. Ky precedent e bëri Shqipërinë të duket si partner i gatshëm për praktika që vendet e BE-së nuk guxojnë t’i zbatojnë brenda kufijve të vet.

Në vend të përfundimit

Në këtë histori, askush nuk flet hapur. Trump është i qartë: "Nëse nuk i pranojnë, s’do të bëjmë më biznes me ta." Dhe Ballkani? Hesht. Pranon ndihma. Por nuk thotë asnjë fjalë për njerëzit që do të mbërrijnë.

Dhe nëse nesër, në aeroportin e Prishtinës apo në portin e Durrësit zbresin qindra njerëz pa pasaporta, pa vend, pa zgjidhje… mos u habisni. Vendimi është marrë. Vetëm se ju nuk jeni pyetur.